Wątroba pełni kluczową rolę w organizmie, odpowiadając za szereg procesów metabolicznych i detoksykacyjnych. Jednak różne schorzenia, takie jak stłuszczenie wątroby czy kolka wątrobowa, mogą zaburzyć jej prawidłowe funkcjonowanie. Oba te stany mają różne przyczyny, objawy i konsekwencje zdrowotne, które warto znać, by w porę podjąć odpowiednie kroki.

Stłuszczenie wątroby to stan, w którym w komórkach wątroby gromadzi się nadmiar tłuszczu. Może być wynikiem działania toksyn, takich jak alkohol (alkoholowe stłuszczenie wątroby), leków lub innych czynników. Jednak u wielu osób rozwija się bez wyraźnego związku z toksycznymi substancjami i określane jest wówczas jako niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD). Niekontrolowane objadanie się wysokokalorycznymi potrawami, spożywanie dużych ilości rafinowanych cukrów oraz brak aktywności fizycznej to główne przyczyny tej formy schorzenia.

Osoby cierpiące na stłuszczenie wątroby często nie doświadczają żadnych dolegliwości. Jeśli jednak pojawiają się symptomy, mogą to być zmęczenie, osłabienie, dyskomfort w górnej części brzucha po prawej stronie, a w zaawansowanych przypadkach objawy związane z niewydolnością wątroby. Choroba bywa wykrywana przypadkowo, np. podczas badania USG brzucha, gdzie widoczna jest zwiększona echogeniczność wątroby, lub w wynikach badań krwi wskazujących na nieprawidłową aktywność enzymów wątrobowych.

Z kolei kolka wątrobowa, często związana z obecnością złogów w pęcherzyku żółciowym, objawia się ostrym bólem brzucha. Zazwyczaj ból pojawia się po spożyciu tłustego posiłku i zlokalizowany jest w prawej górnej części brzucha. Może promieniować pod prawą łopatkę, a jego nasilenie bywa tak duże, że utrudnia codzienne funkcjonowanie. Kolce wątrobowej często towarzyszą nudności, wymioty i uczucie wzdęcia. Jeśli ból trwa dłużej niż pięć godzin lub towarzyszy mu gorączka, może to wskazywać na rozwój poważniejszych powikłań, takich jak ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego.

Rozpoznanie tych schorzeń opiera się na badaniach obrazowych i laboratoryjnych. W przypadku stłuszczenia wątroby najczęściej wystarcza USG brzucha. Z kolei w diagnostyce kolki wątrobowej kluczowe jest USG, które pozwala uwidocznić złogi w pęcherzyku żółciowym i ocenić stan okolicznych narządów. W niektórych przypadkach konieczne może być wykonanie bardziej zaawansowanych badań, takich jak rezonans magnetyczny.

Ważne jest, aby pamiętać, że zarówno stłuszczenie wątroby, jak i kolka wątrobowa mogą prowadzić do poważnych powikłań, jeśli zostaną zaniedbane. Regularne badania i zdrowy tryb życia, obejmujący zbilansowaną dietę i aktywność fizyczną, mogą znacząco zmniejszyć ryzyko tych schorzeń.

Jeśli odczuwasz bóle w górnej części brzucha, zmęczenie lub masz nieprawidłowe wyniki badań wątrobowych, skonsultuj się z lekarzem. Wczesna diagnoza i odpowiednie działania są kluczowe dla ochrony zdrowia.